Budowa, remont, przebudowa domu czy mieszkania – każdy kto staje przed tym wyzwaniem musi zadać sobie pytanie – a ile to będzie kosztować? Czy wykonać od razu całość inwestycji czy podzielić ją na etapy? Czy użyć materiałów droższych czy może tych bardziej uniwersalnych? Jaką firmę wybrać do wykonania inwestycji? Żeby odpowiedzieć na to i wiele podobnych pytań, każdy inwestor musi sporządzić harmonogram i kosztorys prac budowlanych, zawierający odpowiedni zakres robót. To na jego podstawie będzie mógł określić zakres robót, ich przewidywaną wartość i wybrać odpowiedniego, konkurencyjnego wykonawcę.

Co zawiera kosztorys budowlany i dlaczego jest tak istotny?

Kosztorys prac budowlanych składa się z kilku elementów. Pierwszy z nich to przedmiar robót – niezmiernie ważny dokument, dzięki któremu, określa się ilość i zakres robót budowlanych do wykonania. Dopiero na podstawie sporządzonego przedmiaru (który robi się zgodnie z dokumentacją projektową) można rozpocząć tworzenie kalkulacji cenowych. Do tego celu stosuje się najczęściej Katalogi Norm – dostępne na rynku zestawienia różnych prac budowlanych, które zawierają normy zużycie materiałów, czasu pracy robotników i sprzętów budowlanych. Dysponując tymi danymi inwestor określi między innymi:

  • ile funduszy pochłonie inwestycja
  • jakie materiały będą potrzebne i na jakim etapie budowy trzeba je dostarczyć
  • jak długo potrwają roboty budowlane

Komu może się przydać?

Kalkulacje mogą przydać się komuś, kto sporządza kosztorys inwestorski indywidualnie jak i wykonawcom robót budowlanych, którzy przymierzają się do złożenia oferty lub do rozliczenia zakończonego etapu robót. Mogą one zostać wykonanie przed rozpoczęciem prac, w trakcie ich trwania jak i po ich zakończeniu. Dzięki nim prace można podzielić na etapy co umożliwia częściowe a nie tylko całościowe, rozliczanie inwestora z wykonawcą.

Różne rodzaje kosztorysów budowlanych

Wykonanie kosztorysów budowlanych jest zależne od finalnego przeznaczenia dokumentów, dlatego możemy wyróżnić następujące rodzaje kosztorysów:

  • inwestorski – służy do oszacowania wartości określonego zakresu prac, wykonywany jest na zlecenie inwestora przed przystąpieniem do prac, najczęściej sporządza się go metodą kalkulacji uproszczonej. Na jego podstawie inwestor może porównać konkurencyjność składanych ofert, a co za tym idzie – wybrać najkorzystniejszą dla siebie ofertę;
  • ofertowy – wykonuje się go w celu określenia ceny za jaką oferent lub wykonawca jest w stanie wykonać dane zamierzenie budowlane, wykonuje się go przed rozpoczęciem prac;
  • zamienny – dokument, w którym kalkulacja robót budowlanych wykonywana jest w trakcie trwania prac, jeżeli nastąpiła zmian w harmonogramie i ich zakresie tj. zaniechano wykonywania jednej roboty na rzecz innej, tu również forma, metoda kalkulacji, podstawy nakładów rzeczowych, narzuty i ceny powinny być zbieżne z kosztorysem podstawowym;
  • powykonawczy – jako jedyny sporządzany jest po zakończeniu robót, gdy prace trzeba przeprowadzić natychmiast (np. w przypadku awarii) lub gdy przed przystąpieniem, do wykonywania prac nie da się jednoznacznie określić ich zakresu (np. w przypadku remontów).

Jak sporządzić kosztorys, czyli różne metody kosztorysowania robót budowlanych.

Kosztorys budowlany, niezależnie od rodzaju, można wykonać metodą kalkulacji uproszczonej lub szczegółowej. Kalkulacja uproszczona – służy do szybkiego oszacowania przybliżonej wartości zamierzenia budowlanego. Uproszczony kosztorys budowlany wykorzystuje zbiorcze zestawienia robót. W metodzie kalkulacji uproszczonej określa się jedynie cenę jednostkową za wykonanie konkretnej roboty a to znaczy, że nie zawiera ona szczegółowych informacji takich jak np. ilości roboczogodzin czy użytych materiałów;

Kalkulacja szczegółowa – jest bardziej czasochłonna i wymaga określenia dla każdej roboty podstawy katalogowej, która zawiera normy ilościowe dla poszczególnych nakładów (Robocizny, Materiału, Sprzętu). Dzięki tej metodzie można sporządzić zestawienie i kosztorys materiałów budowlanych oraz kiedy będzie trzeba je przywieźć na budowę, określić czas trwania inwestycji, wykonać harmonogram robót, podzielić prace na etapy, itp.

Skoro kosztorysowanie daje tak dużo korzyści, to jak zrobić kosztorys budowlany i jakich narzędzi użyć aby najefektywniej wykorzystać ten dokument? Na rynku mamy dużo programów do kosztorysowania budowlanego. Jednym z najpopularniejszych i dającym mnóstwo różnorodnych możliwości jest program do kosztorysowania budowy domu i robót budowlanych RODOS. Został on tak zaprojektowany, aby w jasny i czytelny sposób umożliwiać odczytywanie informacji zawartych w dokumentach. W RODOSIE użytkownik ma do dyspozycji obszerną bazę katalogów norm – jest ich ponad 440; różne rodzaje pozycji kosztorysowych (pozycje proste, złożone, składowe), możliwość wczytywania przedmiarów z formatu *.pdf, przenoszenie danych z kosztorysu do arkuszy kalkulacyjnych, etapowe rozliczanie robót budowlanych czy tworzenie zestawień materiałów i wiele innych.